ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ :: ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ :: Το θέμα της οδικής ασφαλείας, όπως και οτιδήποτε σχετίζεται με προϊόντα τεχνολογίας και τη χρήση τους από τους ανθρώπους, είναι προφανές ότι χρειάζεται τεχνοκρατική αντιμετώπιση και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με νόμους που ψηφίζουν οι πολιτικοί. Οι νόμοι έρχονται μετά τη μελέτη των προβλημάτων από τους τεχνοκράτες και τις προτάσεις τους για τις πιο κατάλληλες λύσεις, για να καθορίσουν πώς, ποιος και πότε θα τις εφαρμόσει, πώς θα χρηματοδοτηθούν και πώς θα ελέγχεται η εφαρμογή τους. Δυστυχώς οι πολιτικοί δεν θέλουν ή δεν μπορούν να το καταλάβουν, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου οι άνθρωποι ξοδεύουν ένα σωρό χρήματα για να σπουδάσουν τα παιδιά τους, αλλά αντιμετωπίζουμε με περιφρόνηση τις τεχνοκρατικές λύσεις. Και τελικά οι κυβερνήσεις επηρεάζονται για τον καθορισμό της πολιτικής τους περισσότερο από ακτιβιστικές πιέσεις μειοψηφιών, που μπορεί να έχουν τις καλύτερες προθέσεις, αλλά όχι τις κατάλληλες γνώσεις, χωρίς να κάνουν τον κόπο να αναθέτουν τη μελέτη των συγκεκριμένων προβλημάτων σε όσους έχουν τις γνώσεις και την εμπειρία για να προτείνουν τις κατάλληλες λύσεις.

Όπως, λέει, όμως ένα σοφό ρητό, «η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμαθείας» και ο ρόλος των ακτιβιστών πρέπει να σταματάει στην πίεση για την επίλυση των προβλημάτων. Και να μην επεκτείνεται στην πίεση για εφαρμογή συγκεκριμένων λύσεων, που συχνά είναι ακατάλληλες, γιατί βασίζονται σε συναισθηματικές παρορμήσεις και πρόχειρα σταχυολογημένες απόψεις ειδικών και «ειδικών» και όχι σε σοβαρές μελέτες. Το εξωφρενικό είναι δε ότι, όταν έρχεται η ώρα για την εφαρμογή των όποιων λύσεων αποφασίζονται, όπου η πολιτική πρέπει να παίξει το ρόλο της, επιλέγοντας το συμβιβασμό ανάμεσα σε τεχνοκρατικές προτάσεις που στοχεύουν στη λύση του προβλήματος και σε ένα τρόπο εφαρμογής που να μπορεί να εφαρμοστεί με τα υπάρχοντα μέσα και να εξυπηρετεί την κοινωνία και τα μέλη της, συνήθως η εφαρμογή γίνεται με το λάθος τρόπο! Γιατί αυτό που επιλέγουν οι πολιτικοί είναι συνήθως πώς θα δημιουργήσουν εντυπώσεις, πώς θα κατευνάσουν τις δυναμικές μειοψηφίες, που συνήθως κάνουν περισσότερη φασαρία από την πλειοψηφία και, βεβαίως, πώς θα εξυπηρετήσουν και κάποια εκλογική πελατεία.

Με αφορμή κάποια θεαματικά δυστυχήματα που έγιναν πρόσφατα στην Αθήνα, δυστυχώς και με νεκρούς, έχουν αρχίσει να συζητούνται παράλογες προτάσεις, όπως η μείωση των -ούτως ή άλλως χαμηλών- ορίων ταχύτητας στην Αθήνα, με κάποιους ακτιβιστές να υποστηρίζουν ακόμα και όριο 30 χλμ./ώρα σε όλη την πόλη, επειδή κάποιο αντίστοιχο μέτρο εφαρμόστηκε σε ορισμένες πόλεις στην Ευρώπη (όχι όμως σε όλη την έκτασή τους, αλλά σε συγκεκριμένα σημεία). Θα παρατηρήσουμε κατ' αρχάς -και το έχουμε επισημάνει και άλλες φορές- πως δεν έχουμε αντίρρηση στο να βλέπουμε (αλλά και να αξιολογούμε) τί γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο, αρκεί αυτό να γίνεται σε όλες τις περιπτώσεις και όχι επιλεκτικά! Δεύτερον, το επιχείρημα ότι όσο μειώνονται τα όρια μειώνεται και η σοβαρότητα των ατυχημάτων, έχει νόημα μόνο ως ένα σημείο. Γιατί με αυτήν τη λογική αν... μηδενίσουμε τα όρια και απαγορεύσουμε τα αυτοκίνητα, θα μηδενίσουμε και τα ατυχήματα. Είναι λογική αυτή; Σε τελική ανάλυση, θα πρέπει με 30 χλμ./ώρα να πηγαίνουν και τα λεωφορεία (προσοχή, μιλάμε για μέγιστη ταχύτητα, όχι για μέση ταχύτητα, που ούτως ή άλλως είναι χαμηλή), τα οποία προφανώς είναι πολύ πιο επικίνδυνα σε περίπτωση ατυχήματος! Δηλαδή, σε μια πόλη με πολύ μικρό δίκτυο μετρό) οι άνθρωποι θα τρώνε τη μισή μέρα στους δρόμους, με όλο τον εκνευρισμό και τις παρενέργειές του που θα συνεπαγόταν κάτι τέτοιο.

Προφανώς καμία αντίρρηση δεν θα είχαμε για όριο 30 χλμ./ώρα στα στενά, αφού ούτως ή άλλως και παράλογο είναι να πηγαίνει κανείς πιο γρήγορα εκεί, και οι περισσότεροι οδηγοί δεν πηγαίνουν πιο γρήγορα. Από εκεί και πέρα, όμως, πρέπει κανείς να έχει υπ' όψη ότι όλα αυτά δεν έχουν νόημα για την αποφυγή ατυχημάτων σαν αυτά που είδαμε πρόσφατα, γιατί ο ανεγκέφαλος που τρέχει νύχτα με 140 χλμ./ώρα στην πόλη, δεν πρόκειται να ... συγκινηθεί, αν το όριο πάει από τα 50 στα 30 (ή από τα 80 στα 50 σε μία λεωφόρο), ούτε ο ασυνείδητος που πίνει ένα σωρό κρασί στην ταβέρνα και μετά οδηγεί μέσα στη νύχτα, χωρίς φυσικά να... θυμάται καν ποια είναι τα όρια! Αυτού του είδους οι συμπεριφορές μόνο με αποτελεσματική αστυνόμευση αντιμετωπίζονται και όχι με πρόσθετες απαγορεύσεις, αφού ούτως η άλλως ήδη απαγορεύονται! Κι εδώ ακριβώς είναι η μεγάλη αδυναμία όλων των προτάσεων για υπερβολικά περιοριστικά μέτρα. Όταν αποφασίζεις ένα νέο περιορισμό, πρέπει να είναι εφικτή και η αστυνόμευσή του. Κι όταν ο περιορισμός είναι υπερβολικός, άρα αυξάνεις τον αριθμό των πιθανών παραβατών, η αστυνόμευση είναι αδύνατη όταν αφορά το σύνολο της πόλης. Ας φροντίσουν πρώτα οι αρχές να αντιμετωπίσουν τις κραυγαλέες αντικοινωνικές συμπεριφορές που προκαλούν τη συντριπτική πλειοψηφία των ατυχημάτων, για τις οποίες μέχρι τώρα αδιαφορούν, κι ας δούμε μετά πώς μπορούμε να βελτιώσουμε κι άλλο τις λεπτομέρειες του συστήματος... _Π.Φ.